Istnieje szeroki zakres sytuacji, w których firma potrzebuje dodatkowych środków finansowych. Często rozważa pozyskanie ich poprzez pożyczki od różnych stron, w tym od wspólnika lub członka zarządu. Warto przyjrzeć się tym transakcjom bliżej, z uwzględnieniem wszystkich aspektów prawnych i podatkowych, jakie rodzi udzielenie pożyczki spółce.

 

Definicja pożyczki

Umowę pożyczki reguluje Kodeks cywilny. Zgodnie z art. 720 § 1 przez umowę pożyczki dający zobowiązuje się przenieść na biorącego określoną kwotę pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do rodzaju. Zaś biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą kwotę pieniędzy lub tę samą kwotę rzeczy tego samego rodzaju i tej samej jakości.

 

Forma umowy pożyczki udzielanej spółce

Umowa pożyczki udzielanej spółce należy zawrzeć w formie pisemnej. Szczególnie, jeśli kwota pożyczki przekracza tysiąc złotych. Zaleca się, aby umowę sporządzić w formie pisemnej lub elektronicznej, z kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Jeśli jedyny wspólnik jest również jedynym członkiem zarządu, konieczne jest stosowanie formy aktu notarialnego.

 

Co powinna zawierać umowa pożyczki udzielanej spółce?

W umowie pożyczki dla firmy konieczne jest dokładne opisanie stron umowy, obejmujące pełne dane identyfikacyjne każdej strony. Należy również dokładnie określić kwotę pożyczki oraz ustalić okres trwania pożyczki wraz z terminem jej zwrotu. Umowa pożyczki udzielanej spółce powinna jasno określić wszelkie dodatkowe koszty ponoszone przez pożyczkobiorcę.

Dodatkowym kosztem są na przykład: marże, prowizje, opłaty związane z przygotowaniem umowy, udzieleniem pożyczki, jej obsługą, opłaty za odroczenie terminu spłaty pożyczki i koszty usług dodatkowych.

W umowie pożyczki powinno się również zawrzeć informację o maksymalnej wysokości pozaodsetkowych kosztów, które nie mogą przekroczyć ustalonej kwoty. Ponadto, jeśli pożyczkobiorca zobowiązuje się do udzielenia zabezpieczenia zwrotu pożyczki, musi być ono jasno określone w umowie. Chodzi tu przede wszystkim o sposób zabezpieczenia, jego wartość lub sumę zabezpieczenia. Dający pożyczkę musi pamiętać, że podlega obowiązkowi poinformowania pożyczkobiorcy o całkowitej wysokości pozaodsetkowych kosztów, o wysokości odsetek oraz kwocie należnej z tytułu odsetek. Musi to zrobić przed zawarciem umowy. Co więcej, umowa powinna określić konsekwencje spłaty pożyczki przed terminem. W tym brak możliwości żądania odsetek za pozostały okres pożyczki oraz zmniejszenie pozaodsetkowych kosztów o te dotyczące okresu, w którym umowa została skrócona.

 

PCC od umowy pożyczki

Korzystne pod względem podatkowym są pożyczki, których spółce kapitałowej udziela wspólnik. Nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W przypadku pożyczki udzielanej przez wspólnika spółki osobowej, sytuacja jest zupełnie inna. Zgodnie z ustawą o PCC taka pożyczkę traktuje się jako zmianę umowy spółki. W takim przypadku rozliczenie PCC od pożyczki musi nastąpić zgodnie z zasadami właściwymi dla opodatkowania umowy spółki. Wówczas obowiązuje stawka podatku w wysokości 0,5%, a podstawę opodatkowania stanowi kwota pożyczki.

Podsumowanie

Udzielenie pożyczki firmie może być efektywnym sposobem wsparcia finansowego dla przedsiębiorstwa. Jednakże decyzję o udzieleniu pożyczki powinno poprzedzić dokładne przeanalizowanie sytuacji finansowej firmy oraz określenie warunków umownych. Takich jak stopień oprocentowania, harmonogram spłat czy ewentualne zabezpieczenia. Ważne jest przestrzeganie wszystkich obowiązujących przepisów prawnych oraz uwzględnienie konsekwencji podatkowych. Zarówno dla pożyczkodawcy, jak i pożyczkobiorcy.