Wskaźnik rentowności sprzedaży (Return on Sales)
Określa zdolność firmy do generowania zysku przez sprzedaż.
Rentowność sprzedaży = (zysk netto/sprzedaż netto)*100%
Im niższy jest wskaźnik, tym większa wartość sprzedaży musi być zrealizowana dla osiągnięcia określonej kwoty zysku. Z kolei im wyższy poziom wskaźnika, tym wyższa efektywność osiąganych dochodów. Pożądany jest zatem wysoki poziom tego wskaźnika.
Z tego też powodu należy porównywać wartość tego wskaźnika w danej firmie z innymi firmami tej samej branży.
Wskaźnik rentowność aktywów (Return on Assets)
Określa stosunek wielkości zysku netto, wypracowanego przez jednostkę, do wartości zaangażowanego w firmie majątku. Pokazuje jak efektywnie firma zarządza swoim majątkiem.
Rentowność aktywów = (zysk netto/aktywa ogółem)*100%
Im wyższy poziom rentowności aktywów, tym lepsza sytuacja finansowa firmy. Zachodnie banki udzielające kredytów oczekują od firm, aby wskaźnik ten osiągał poziom 2-6 %. Jednocześnie w małych firmach powinien być wyższy niż w dużych.
Wskaźnik stopy zwrotu z kapitału własnego (Return on Equity)
Informuje o wielkości zysku netto, przypadającego na jednostkę kapitału zainwestowanego.
Stopa zwrotu z kapitału własnego = (zysk netto/kapitały własne)*100%
Im wartość tego wskaźnika jest wyższa, tym korzystniejsza jest sytuacja finansowa firmy. Wyższa efektywność kapitału własnego wiąże się z możliwością uzyskania wyższej nadwyżki finansowej, a co za tym idzie wyższych dywidend (dla akcjonariuszy) oraz z dalszym rozwojem firmy.
Wskaźnik rotacji należności
Określa, ile razy w ciągu roku firma odtwarza stan swoich należności.
Rotacja należności = przychody ze sprzedaży/stan należności (przeciętny)
Zadowalający poziom tego wskaźnika powinien oscylować w przedziale 7,0 -10,0. Jeżeli wartość wskaźnika spada poniżej 7,0 oznacza to, że przedsiębiorstwo kredytuje swoich klientów, co wiąże się z długim zamrożeniem środków pieniężnych w należnościach.
Wskaźnik rotacji należności w dniach (Receivables Turnover)
Informuje o okresie oczekiwania na uzyskanie należności za swoją sprzedaż kredytową.
Rotacja należności w dniach = (średni stan należności/sprzedaż netto)*360
W wielu przedsiębiorstwach niezrealizowane należności wynoszą około 2 miesięcy. Kiedy płatności przekraczają ten okres powstaje zagrożenie zatorów płatniczych.
Optymalna wartość tego wskaźnika zależy od rodzaju działalności przedsiębiorstwa.
Wskaźnik rotacji zapasów (Inventory Turnover)
Określa ile razy w ciągu roku firma odnawia swoje zapasy.
Rotacja zapasów = sprzedaż netto lub koszt wytworzenia sprzedanych produktów/przeciętny stan zapasów
Niski poziom wskaźnika wskazuje na nadmierne lub zbędne zapasy utrzymywane przez przedsiębiorstwo. Wzrost tego wskaźnika oznacza, że zapasy wystarczają na coraz mniejszą liczbę dni sprzedaży.
Wskaźnik rotacji zapasów w dniach
Rotacja zapasów w dniach = (średni stan zapasów/sprzedaż netto)*360
lub 360/wskaźnik rotacji zapasów
Wyraża co ile dni przedsiębiorstwo odnawia swoje zapasy dla zrealizowania sprzedaży. Wysoki poziom wskaźnika informuje o wolnym obrocie zapasami, niski o szybkim.
W przypadku tego wskaźnika ważna jest branża, do której należy przedsiębiorstwo. Inny jest optymalny poziom wskaźnika w zakładach mięsnych (krótszy), a jeszcze inny np. w firmach skupujących sezonowo runo leśne (dłuższy).
Wskaźnik ogólnego zadłużenia
Obrazuje strukturę finansowania majątku przedsiębiorstwa. Informuje, jaki udział w całości źródeł finansowania aktywów firmy stanowi zadłużenie, czyli kapitały obce.
Ogólne zadłużenia = (zobowiązania ogółem/aktywa ogółem)*100%
Wg standardów zachodnich wskaźnik ten powinien oscylować w przedziale 57-67%. Im wyższy jego poziom, tym wyższy poziom zadłużenia i wyższe ryzyko finansowe. Jego wysokość uzależniona jest od branży. Wysoka wartość wskaźnika charakteryzuje banki, firmy leasingowe.
Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego
Określa stopień zaangażowania kapitału obcego w stosunku do kapitału własnego.
Zadłużenie kapitału własnego = zobowiązania ogółem/kapitał własny
Wzrost wskaźnika oznacza większe zaangażowanie obcych źródeł finansowania w stosunku do źródeł własnych.
W przypadku tego wskaźnika trudno jest mówić o wartościach optymalnych, chociaż np. w USA za wartość graniczną dla spółek małych przyjmuje się proporcję 3:1, dla dużych i średnich 1:1.
Wskaźnik zadłużenia długoterminowego (wskaźnik długu)
Określa stopień zabezpieczenia udzielanych kredytów przez kapitał własny firmy.
Zadłużenie długoterminowe = zobowiązania długoterminowe/kapitał własny
Przyjmuje się, że zadowalający poziom tego wskaźnika powinien wynosić 0,5, co wynika ze struktury kapitału 33:67, wg której kredyt długoterminowy powinien być dwukrotnie mniejszy od kapitałów własnych. Racjonalny poziom tego wskaźnika wynosi jednak od 0,5 do 1,0. W przypadku, gdy wskaźnik> 1,0 oznacza to, że zobowiązania długoterminowe są wyższe niż kapitał własny.
Wskaźnik pokrycia zobowiązań długoterminowych rzeczowymi składnikami majątku
Informuje o stopniu zabezpieczenia zobowiązań długoterminowych przez rzeczowe składniki majątku firmy.
Pokrycie zobowiązań długoterminowych rzeczowymi składnikami majątku = rzeczowe składniki majątku trwałego/ zobowiązania długoterminowe
Nie ma tak powszechnego zastosowania jak poprzednie wskaźniki. Jego znaczenie informacyjne rośnie w przypadku firm zagrożonych upadłością.
Wskaźnik bieżącej płynności (Current Ratio)
Pokazuje zdolność firmy do regulowania swoich zobowiązań środkami obrotowymi.
Bieżącej płynności = aktywa bieżące/pasywa bieżące
Optymalna wartość wskaźnika powinna wynosić <1,2 – 2,0>, tzn. jest optymalnie, gdy majątek obrotowy od 1,2 do 2 pokrywa zobowiązania krótkoterminowe.
Gdy wskaźnik < 1 – kłopoty z płynnością, tzn. z terminowym regulowaniem zobowiązań.
Gdy wskaźnik > 3 – coś się w majątku obrotowym nie obraca, zalega (np. w magazynie leżą nie sprzedane towary, w majątku obrotowym są niespłacone należności lub krótkoterminowe papiery wartościowe, których nie można sprzedać).
Wskaźnik szybki płynności (Quick Ratio)
Pokazuje stopień pokrycia zobowiązań krótkoterminowych aktywami o dużym stopniu płynności, tzn. mierzy natychmiastową zdolność firmy do spłaty długów.
Wartość wskaźnika powinna oscylować w okolicach 1, w praktyce jest to poziom rzadko spotykany. Dlatego za satysfakcjonujący uważa się poziom od 1 do 1,2.
Gdy wskaźnik < 1 – pojawia się zagrożenie bieżącej zdolności firmy do terminowego regulowania zobowiązań.
Szybki płynności = aktywa bieżące – zapasy – RMK czynne/pasywa bieżące
Wskaźnik zyskowności na jedną akcję (Earning Per Share ratio)
Określa wielkość zysku, przypadającą na pojedynczy udział lub akcję.
Zyskowność na jedną akcję = zysk netto/ilość wyemitowanych akcji
EPS jest wskaźnikiem rynkowym określającym sytuację spółki na rynku. Może on być aktualizowany w różnych okresach, chociaż najczęściej obliczany jest co kwartał na podstawie raportów kwartalnych spółek publicznych.
Istnieją dwa sposoby obliczania EPS:
- dzielenie zysku netto za ostatnie cztery kwartały przez liczbę akcji zarejestrowanych na koniec ostatniego kwartału
- dzielenie zysku kwartalnego spółki przez liczbę zarejestrowanych na koniec każdego kwartału akcji (sposób ten uwzględnia zmienną liczbę wyemitowanych w ciągu ostatnich czterech kwartałów akcji)
Poziom tego wskaźnika uzależniony jest od wielu czynników: liczby akcji, zysków i strat nadzwyczajnych, obciążeń finansowych. Ponieważ zmiana któregoś z czynników może być zjawiskiem jednorazowo występującym w roku, dlatego też oceniając wielkość tego wskaźnika wskazane jest porównywanie go w czasie oraz śledzenie czynników kształtujących go.
Wartość wskaźnika jest istotna dla inwestorów liczących na korzystną dywidendę, jak i dla inwestorów oczekujących wzrostu wartości akcji ze względu na rosnący zysk spółki. Zysk z portfela skonstruowanego na bazie spółek charakteryzujących się największą dynamiką EPS jest często większy od przeciętnego.
Wskaźnik ceny rynkowej akcji do wartości księgowej na akcje C/WK (Price/Book Value)
Ile razy wartość spółki na rynku jest większa (mniejsza) od jej wartości księgowej.
Cena rynkowa akcji do wartości księgowej na akcje C/WK = cena giełdowa jednej akcji/wartość księgowa jednej akcji
gdzie:
- wartość księgowa (BV) = (aktywa-zobowiązania)/ilość akcji
- P/BV spółki X wynosi 0,50 znaczy to, że jedną złotówkę jej majątku można kupić za 50 gr.
- P/BV < 1 oznacza, że cena rynkowa akcji jest na niższym poziomie niż jej wartość księgowa.
W praktyce niska wartość wskaźnika oznacza z reguły, ze spółka osiąga małe zyski bieżące i jej majątek nie jest w pełni wykorzystywany. Gdy majątek takiej spółki jest znaczny, branża zaś stwarza nadzieję na dobre wyniki, poziom wskaźnika P/BV jest ważną informacją dla inwestorów chcących kupić akcje na dłuższy okres. Niski poziom tego wskaźnika może oczywiście świadczyć o kłopotach spółki, które mogą być spowodowane złą strukturą majątku. Z kolei wysoka wartość P/BV może oznaczać, że akcje są przewartościowane. Najczęściej prowadzi to do korekty rynkowej i spadku wartości wskaźnika wraz ze spadkiem cen akcji.
Na rynkach światowych nie ma jednoznacznych norm dla wskaźnika P/BV. W USA waha się w przedziale 1,3-2,0, na rynku japońskim w granicach 2,0. Na polskiej giełdzie rozpiętość wskaźnika jest znaczna i oscyluje od 0,5 do 3,5.
Niewątpliwie przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych ważna jest obserwacja zmian wskaźnika w czasie i porównywanie go z innymi spółkami danej branży.